Mùa đông lạnh giá, nhiệt độ môi trường và độ ẩm không khí thấp là điều kiện thuận lợi để vi rút cúm phát triển và gây bệnh “cúm mùa” cho con người. Trẻ em rất dễ bị nhiễm cúm do hệ miễn dịch còn non nớt … Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hàng năm có khoảng 1/3 trẻ em trên toàn thế giới bị nhiễm cúm, và đặc biệt trẻ em còn được xếp vào nhóm có tỷ lệ tử vong do cúm cao. Bài viết hôm nay, hãy cùng pylongs.com tìm hiểu về bệnh cúm ở trẻ em và biện pháp phòng tránh hiệu quả nhé!
Mục Lục
Hàng triệu trẻ em đang bị đe dọa bởi cúm
Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC). Mỗi năm, hàng triệu trẻ em Mỹ bị cúm mùa, hàng nghìn trẻ nhập viện điều trị và con số tử vong liên tục có dấu hiệu tăng cao. Ước tính từ năm 2010, cúm đã gây ra cái chết cho khoảng 12 triệu trẻ em (người dưới 18 tuổi). Tỷ lệ trẻ em tử vong được đánh giá “cao vượt trội” so với tổng số người chết do cúm ở mọi đối tượng. Đáng chú ý, có khoảng 80% trẻ thiệt mạng vẫn chưa được tiêm phòng đầy đủ.
Tại Việt Nam, thống kê của Bộ Y tế cho biết, tính riêng trong 11 tháng năm 2019. Cả nước có hơn 400.000 trường hợp mắc cúm, 10 người tử vong. Ngay trong tháng đầu năm 2020, tỉnh Khánh Hòa đã ghi nhận ca tử vong đầu tiên của bệnh nhi 10 tuổi nghi nhiễm cúm. Trong bối cảnh bệnh cúm diễn biến phức tạp trên cả nước; thì dịch cúm A (cúm A/H1N1, cúm A/H5N1, cúm A/H7N6). Đang ảm đạm khắp Trung Quốc và Đài Loan liên tục gây ra mối đe dọa cho Việt Nam, đặc biệt là sự lây lan qua đường biên giới.
CDC (Mỹ) cảnh báo: Cúm có thể sẽ diễn biến tồi tệ hơn. Số ca mắc phải và tử vong do cúm đang tăng ở mức báo động. Trẻ em dưới 5 tuổi, đặc biệt trẻ dưới 2 tuổi là đối tượng có nguy cơ biến chứng nghiêm trọng do cúm gây ra.
Nguyên nhân gây ra bệnh cúm
Yếu tố “thiên thời địa lợi” làm lan truyền lây nhiễm vi rút cúm
Thời tiết khí hậu: ở môi trường có độ ẩm thấp và nhiệt độ không cao (khí hậu lạnh, ẩm). Dễ làm phát tán bệnh cúm.
Môi trường sống: không thông thoáng, mật độ dân cư đông đúc, môi trường ô nhiễm hoặc ẩm thấp dễ làm lây truyền virút cúm.
Phương tiện di chuyển công cộng đông đúc: nhất là khoảng cách giữa người bệnh và người lành không còn an toàn (<1m) làm người dễ hít các giọt tiết bắn ra từ người bệnh, nhất là trẻ em.
Bệnh cúm dễ nhầm với bệnh cảm lạnh thông thường
Cảm lạnh và cúm là 2 bệnh lý hoàn toàn khác nhau, mặc dù 2 bệnh có những triệu chứng tương tự nhau. Sự khác biệt thể hiện qua 3 đặc điểm sau đây:
Khác nhau về tác nhân gây bệnh
Bệnh cảm lạnh thường do một số siêu vi thông thường đường hô hấp như Adenovirus, Rhinovirus, Coronavirus…. gây ra, còn bệnh cúm thì do virút cúm có tên khoa học là Influenzae.
Khác nhau về bệnh cảnh và triệu chứng lâm sàng
Bệnh cảm lạnh thường gây những triệu chứng ở đường hô hấp ở mức độ nhẹ hoặc trung bình như hắt hơi, sổ mũi, hoặc nghẹt mũi, một số bệnh nhân có thể bị ho khan hoặc cơ thể mệt mỏi thoáng qua. Ngược lại, khi bị nhiễm cúm triệu chứng bệnh thường rầm rộ biểu hiện qua 3 hội chứng sau:
Hội chứng nhiễm trùng
Trẻ thường bị sốt cao liên tục 39 – 400C khi nhiễm cúm, mặt đỏ bừng, mạch nhanh, biếng ăn, tiểu ít, nước tiểu vàng sậm. Trẻ thường bị mệt lả, đuối sức vì sốt.
Hội chứng đau nhức
Nhức đầu dữ dội và liên tục gia tăng khi sốt cao hoặc khi ho gắng sức, thường đau nhiều ở vùng trán và vùng trên nhãn cầu. Bệnh nhân còn đau các bắp cơ thân mình. Bệnh nhân có cảm giác nóng, đau vùng trên xương ức.
Hội chứng viêm long đường hô hấp
Xuất hiện ngay các ngày đầu với mức độ nặng nhẹ khác nhau như hắt hơi, nghẹt mũi, sổ mũi, mắt đỏ, chảy nước mắt, sợ ánh sáng, cảm giác khô và đau rát họng. Trẻ em thường kèm theo dấu hiệu buồn nôn, nôn ói hoặc đau bụng.
Khác nhau về mức độ nguy hiểm và biến chứng
Bệnh cảm lạnh thường tự khỏi và không gây bất kỳ biến chứng nguy hiểm nào cho con người, ngược lại bệnh cúm nếu không theo dõi và chăm sóc người bệnh đúng cách có thể gây những biến chứng nghiêm trọng cho con người.
Những biện pháp phong ngừa bệnh cúm hiệu quả ở trẻ em
Chăm sóc đúng cách trẻ mắc cúm tại nhà
Việc chăm sóc nên chú ý những nguyên tắc sau đây:
- Hạ sốt cho trẻ khi thân nhiệt đo được từ 380C bằng paracetamol đơn chất với liều 10mg – 15mg/kg cân nặng cơ thể mỗi 4 – 6 giờ kết hợp với lau mát bằng nước ấm khi cần thiết. Tuyệt đối không được sử dụng aspirin để hạ sốt cho trẻ.
- Cho trẻ uống thêm nhiều nước, đặc biệt là những loại nước giàu vitamin C. Như nước cam tươi, nước chanh, nước táo… Giúp trẻ tăng cường sức đề kháng để mau khỏi bệnh. Cho trẻ ăn những thức ăn lỏng, ấm, dễ tiêu hóa. Và giàu dinh dưỡng như cháo, xúp dinh dưỡng, sữa nóng…
- Cho trẻ đến ngay bệnh viện nếu thấy bệnh trầm trọng hơn, trẻ bỏ ăn bỏ uống, quấy khóc nhiều, đặc biệt là sốt cao liên tục không hạ sau khi đã uống thuốc hạ sốt và lau mát tích cực.
Chủ động phòng bệnh
- Nhắc nhở trẻ thường xuyên rửa sạch tay bằng xà bông và nước sạch.
- Tránh tiếp xúc với người nghi ngờ nhiễm khuẩn hô hấp cấp, giữ khoảng cách an toàn (>1m).
- Mang khẩu trang y tế khi đến chỗ đông người: bệnh viện, siêu thị, công viên, rạp chiếu phim…
- Nhắc nhở trẻ thói quen che miệng khi ho.
- Giữ vệ sinh thân thể và môi trường sống thật tốt.
- Phòng ngừa chủ động tốt nhất và hiệu quả nhất là đưa trẻ đi tiêm ngừa vắc-xin phòng bệnh cúm.