Bệnh tiêu chảy khá phổ biến ở trẻ em, hầu như đứa trẻ nào cũng từng mắc bệnh này ít nhất một lần. Tình trạng tiêu chảy kéo dài có thể khiến trẻ bị mất nước, suy dinh dưỡng, thậm chí tử vong. Vì vậy, các bậc phụ huynh cần có kiến thức để phòng tránh hiệu quả căn bệnh này cho con em mình.
Tiêu chảy là tình trạng đi ngoài ra phân lỏng hoặc nước ít nhất 3 lần trong 24 giờ. Nếu con bạn có dấu hiệu mệt mỏi, đau đầu, buồn ngủ, tiểu ít, khô miệng và khô da, hãy đến gặp bác sĩ.
Mục Lục
Một số biểu hiện của tiêu chảy
Trẻ sơ sinh hay mắc chứng tiêu chảy do hệ tiêu hoá của bé con non nớt, dễ phản ứng với những thay đổi từ thức ăn. Đặc biệt, ở độ tuổi này bé thường chủ yếu bú mẹ hoặc uống sữa nên phân của bé thường có dạng lỏng, thậm chí nhiều khi còn sủi bọt, có chất nhầy.
Phân của trẻ bú mẹ thường có màu vàng, sền sệt có mùi chua. Phân của trẻ dùng thức ăn nhân tạo thường có màu vàng nâu như đất sét hoặc có màu xanh, mùi thối, rắn hơn phân của trẻ bú mẹ, đôi khi thành khuôn.
>>> Tham khảo thêm chuyên mục phòng bệnh cho trẻ
Những nguyên nhân của trẻ bị tiêu chảy
Trẻ sơ sinh dễ bị tiêu chảy do hệ tiêu hoá còn non yếu.
Ở mỗi bé có tần số đi ngoài khác nhau, có trẻ 1 lần/ngày, trẻ 3 – 4 lần, có trẻ 5 – 7 lần nhưng nếu trẻ không sốt, bú bình thường, ngủ bình thường, vẫn lên cân thì cha mẹ hoàn toàn yên tâm. Không cần can thiệp xét nghiệm, không cần uống men tiêu hóa mà chính đường tiêu hóa của trẻ sẽ tự điều chỉnh dần. Bởi việc uống men, kháng sinh, hay thuốc cam như dân gian hay dùng vẫn không thể giảm được số lần đi ngoài của trẻ.
- Bé đi ngoài liên tục, kèm theo đó là dấu hiệu mất nước.
- Trẻ khóc vì đau khi có ai đó sờ nắn bụng.
- Trẻ có triệu chứng uể oải, bú kém, mệt mỏi. Hoặc bé bú quá nhiều nhưng không hấp thu được dưỡng chất.
- Trẻ bị dị ứng với sữa.
- Chớ coi thường hiện tượng dị ứng với sữa ở trẻ nhỏ.
- Da bé bị nhăn, hai mắt hơi lõm.
- Trẻ bị rối loạn tiêu hoá hay nhiễm trùng đường ruột.
- Sử dụng nhiều loại thức ăn nhuận tràng hoặc thuốc xổ trong giai đoạn cho con bú.
Trẻ bị tiêu chảy sẽ dẫn đến hậu quả như thế nào?
Trẻ bị tiêu chảy dễ dẫn đến tình trạng mất nước và thiếu nước nhanh chóng. Hiện tượng này cực kỳ nguy hiểm, nhất là chứng tiêu chảy lại kèm theo sốt, nôn ói.
Hậu quả của bệnh thường dẫn đến nguy cơ suy dinh dưỡng và dễ tử vong.
Bệnh tiêu chảy cấp nếu không được điều trị đúng cách có thể gây ra rối loạn tiêu hoá dẫn đến suy dinh dưỡng, giảm miễn dịch, ảnh hưởng tới sự tăng trưởng, phát triển của trẻ, thậm chí có thể gây tử vong.
Chăm sóc trẻ tiêu chảy tại nhà
Bù nước, điện giải: Pha 1 gói Oresol vào 1 lít nước đun sôi để nguội. Cho trẻ uống theo nhu cầu, uống khi khát (nếu trẻ nôn, uống ít một), cần lắc đều trước khi cho trẻ uống. Dung dịch đã pha chỉ sử dụng trong vòng 24 giờ. Bổ sung thêm nước cho trẻ sau mỗi lần đi ngoài:
- Trẻ dưới 2 tuổi: uống 50 – 100 ml Oresol sau mỗi lần đi ngoài
- Trẻ 2 – 10 tuổi: uống 100 – 200 ml Oresol sau mỗi lần đi ngoài
- Trẻ > 10 tuổi: uống Oresol đến hết khát sau mỗi lần đi ngoài
Trẻ đang bú mẹ nên tiếp tục bú mẹ trừ khi được bác sĩ hướng dẫn khác.
Cho trẻ ăn chế độ bình thường, bao gồm các loại tinh bột (như gạo, lúa mì, khoai tây,…), thịt nạc, sữa chua, trái cây, rau; hạn chế thực phẩm giàu chất béo sẽ gây khó hấp thu. Không nên bắt trẻ nhịn ăn dẫn đến hạ đường huyết, cơ thể suy nhược và thiếu ăn dẫn đến trẻ bị suy dinh dưỡng.
Cho trẻ ăn nhiều bữa một ngày và số lượng mỗi bữa ít hơn bình thường.
Hầu hết trẻ bị tiêu chảy đều dung nạp được các sản phẩm sữa bò nguyên chất. Không cần thiết phải pha loãng hoặc ngừng sữa, trừ trường hợp trẻ bị dị ứng với sữa bò.
Những cách phòng bệnh tiêu chảy ở trẻ
- Nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu, cho ăn thêm sau 6 tháng. Bởi vì sữa mẹ vừa bảo đảm vệ sinh, lại đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng, có chứa kháng thể tăng cường miễn dịch mà chi phí lại thấp.
- Cho trẻ ăn dặm sau 6 tháng với thức ăn đủ dinh dưỡng.
- Sử dụng nguồn nước sạch cho ăn uống và vệ sinh.
- Rửa tay bằng xà phòng trước khi chăm sóc hoặc chế biến thức ăn cho trẻ. Và sau khi đi ngoài, thay tã cho trẻ.
- Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh.
- Cần tiêm phòng sởi cho trẻ vì virus sởi có khả năng gây tiêu chảy cho người bệnh sau khi các nốt phát ban đã lặn đi. Ngoài ra, nên kết hợp tiêm phòng Rotavirus cho trẻ vì đây là một loại virus gây nên tình trạng tiêu chảy cấp ở trẻ em.
- Đến gặp bác sĩ nếu thấy các dấu hiệu bất thường về đường tiêu hoá ở trẻ nhỏ.