Đối với các bà mẹ lần đầu mang thai sẽ có cảm giác hạnh phúc vui mừng. Nhưng thường họ sẽ hay bị thiếu sót với những điều đơn giản nhất. Họ lăn tăn không biết nên ăn gì để cho thai nhi luôn được khỏe mạnh. Bởi nếu thiếu dưỡng chất thai nhi không được khỏe mạnh khi chào đời sẽ gặp những vấn đề dị tật, con không được thông minh. Hiểu được vấn đề đó, hôm nay chúng tôi sẽ chỉ cho bạn bí quyết chọn lựa thực phẩm cần được bổ sung để giúp cho thai nhi luôn được khỏe mạnh nhất.
Mục Lục
Thực phẩm cần thiết cho mẹ bầu và thai nhi
Khi mang bầu, thai phụ luôn phải suy nghĩ và thực hiện chế độ dinh dưỡng khoa học hợp lý. Để vừa khỏe mẹ và tốt cho con. Khi có thai, các bà mẹ phải luôn tâm niệm rằng mình ăn không chỉ cho bản thân mà còn cho cả đứa con trong bụng. Khi có thai, nhu cầu về năng lượng và các chất dinh dưỡng đòi hỏi cao hơn bình thường. Vì nhu cầu này ngoài đảm bảo cung cấp cho hoạt động của cơ thể. Sự thay đổi về sinh lý của mẹ như biến đổi về chuyển hóa, tăng cân, tăng khối lượng tuần hoàn, tăng khối lượng của tử cung, vú… Còn cần thiết cho sự phát triển của thai nhi và tạo sữa cho con bú. Vì thế, bữa ăn của bà mẹ mang thai cần tăng thêm cả số lượng và chất lượng.
Trong suốt quá trình mang thai, người mẹ cần tăng từ 9-12kg. Trong đó 3 tháng đầu tăng 1-2kg, 3 tháng giữa tăng 3-4kg, 3 tháng cuối tăng 5-6kg. Nếu mẹ tăng cân tốt thì khi sinh ra, thai nhi sẽ đạt được 3kg. Tăng cân tốt, cũng đồng nghĩa với việc người mẹ tích lũy được lượng mỡ lớn chính là nguồn năng lượng dự trữ để tạo sữa sau khi sinh. Nếu người mẹ không tăng đủ cân sẽ dễ dẫn đến nguy cơ trẻ bị suy dinh dưỡng bào thai. Đồng nghĩa với việc thể chất và tinh thần của trẻ sẽ không được tốt. Chính vì thế, chế độ ăn uống khi mang thai rất quan trọng.
Cần bổ sung bao nhiêu dinh dưỡng là đủ cho mẹ bầu?
Nhóm dưỡng chất thiết yếu
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, bữa ăn của bà mẹ cần có đủ 4 nhóm thực phẩm:
- Nhóm chất bột gồm: gạo, mì, ngô, khoai, sắn…
- Nhóm chất đạm gồm: thịt, cá, trứng, tôm cua, đậu đỗ…
- Nhóm chất béo gồm: dầu, mỡ, vừng, lạc…
- Nhóm vitamin chất khoáng và chất xơ gồm: rau xanh và quả chín.
Trong những tháng đầu của thai kỳ, do cơ thể mệt mỏi, lại hay nghén. Nên nhiều bà mẹ không ăn được nhiều và sợ cơm. Vì thế, muốn đủ năng lượng, chị em nên ăn nhiều bữa, ăn các thức ăn ưa thích vào bất cứ lúc nào thấy thèm ăn. Nên ưu tiên thực phẩm thuộc nhóm chất bột vì đây là nguồn cung cấp năng lượng chính. Tuy nhiên cần có tỷ lệ cân đối với các nhóm khác, nếu không cũng sẽ có hại cho sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi. Trong 6 tháng sau của thai kỳ, nhu cầu năng lượng của bà mẹ là 2.550kcal/ngày, tăng hơn người bình thường mỗi ngày là 350kcal.
Do đó, mỗi ngày người mẹ cần ăn thêm từ 1 – 2 bát cơm. Nhóm chất đạm rất cần thiết cho bà mẹ mang thai. Chất đạm cần cho sự phát triển mọi bộ phận của thai nhi đặc biệt là tế bào não. Do vậy, ngoài nhóm chất bột, người mẹ mang thai cần bổ sung các thức ăn giàu đạm như thịt, cá, trứng, sữa, tôm, cua… Nên dùng nhiều các thực phẩm vừa giàu đạm vừa giàu canxi như tôm, cua, cá, ốc để giúp tạo khung xương vững chắc của bào thai và phòng loãng xương cho người mẹ. Cũng nên tận dụng nguồn đạm thực vật như đậu tương, đậu xanh, các loại đậu khác và vừng lạc.
Thực phẩm chứa nhiều dinh dưỡng
Những thức ăn này vừa rẻ, vừa giàu dinh dưỡng, dễ tiêu, lại có thêm chất béo. Cùng với dầu và mỡ vừa giúp tạo năng lượng dự trữ và các tế bào của thai nhi. Và vừa giúp hấp thu tốt các vitamin tan trong dầu (vitamin A, D, E). Bên cạnh khẩu phần ăn cân đối giữa chất bột, chất đạm, chất béo, bữa ăn của bà mẹ mang thai không thể thiếu rau xanh, quả chín. Đây là nguồn cung cấp vitamin C, vitamin A, vitamin E giúp bà mẹ tăng cường sức đề kháng; cung cấp chất sắt, axit folic tham gia vào quá trình tạo máu…
Ngoài ra, các bà mẹ trong vòng 1 tháng đầu sau khi sinh nên uống một liều vitamin A 200.000 đơn vị. Để đủ vitamin A trong sữa cho con bú 6 tháng đầu. Ngoài ăn uống, bà mẹ cần uống thêm viên sắt với hàm lượng 60mg sắt nguyên tố. Và 0,4mg folic hàng ngày từ lúc bắt đầu mang thai tới sau khi sinh 1 tháng.
Điều chỉnh một số thói quen ăn uống có hại cho cả mẹ và con
- Giảm lượng muối ăn: Khi có thai ăn nhiều muối sẽ dẫn đến huyết áp cao và phù. Nó ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe mẹ và con.
- Không nên hoặc hạn chế sử dụng các loại cá có nguy cơ chứa thủy ngân cao (cá thu, cá mập, cá kiếm…); thủy ngân nhiễm trong cá nếu tích lũy quá nhiều có thể gây tổn thương đến não của thai nhi.
- Không nên uống nhiều đồ uống có ga, có chứa cafein và cocain. Chất cafein có trong cà phê và đồ uống có ga có hại với phôi thai, có khả năng gây sảy thai. Ngoài ra cafein có thể làm phá vỡ các vitamin dẫn đến triệu chứng thiếu vitamin B1 mà biểu hiện là mệt mỏi, chán ăn, táo bón. Cafein cũng kìm hãm sự hấp thu của sắt và kẽm; làm nặng hơn tình trạng thiếu máu của phụ nữ có thai.
- Hạn chế dùng các chất kích thích như ớt, hạt tiêu hoặc các thức ăn chế biến công nghiệp trong thời gian mang thai.
- Khi mang thai bà mẹ cần uống đủ nước mỗi ngày khoảng 1,5-2 lít. Không nên sử dụng các loại nước giải khát công nghiệp có lượng đường cao. Giảm ăn các loại gia vị như ớt, hạt tiêu, tỏi, dấm.
Với những kinh nghiệm ở trên đây, hy vọng sẽ giúp bà mẹ đỡ bỡ ngỡ hơn trong lần đầu mang thai. Đồng thời có thêm kiến thức tốt để đảm bảo tốt nhất cho sức khỏe của mẹ và bé nhé.