Trị ho và cảm sốt bằng các bài thuốc dân gian từ cây đại bi

Read Time:4 Minute, 49 Second

Theo y học cổ truyền, cây đại bi có vị cay đắng, tính nóng, tính ấm; có tác dụng khu phong, chỉ thống, hoạt huyết, tán ứ; chữa cảm sốt, ho, ăn uống không tiêu, phong thấp, đau bụng kinh … Dùng bôi ngoài chữa thương tích, mụn nhọt, ghẻ lở, ghẻ ngứa, đắp hoặc nấu nước tắm. Có thể dùng rượu để xoa bóp vùng bị đau. Băng phiến mơ có vị đắng, tính hơi hàn; vào kinh tâm, phế và tỳ. Tác dụng của việc khai khiếu, tịch tuế, làm tan mộng thịt trong mắt; trị trúng gió và đàm, đơn kinh, ngực bụng lạnh đau.

Mục Lục

Nhận biết dược liệu

Cây Đại bi hay Từ bi là một cây nhỡ, cao từ 1,5m tới 2,5m. Thân có nhiều rãnh chạy doc, có nhiều lông, trên ngọn mang nhiều cành.

Lá hình trứng, hai đầu nhọn nhưng hơi tù, mặt trên có lông, mép lá gần như nguyên hay xẻ thành răng cưa. Vỏ lá thấy có mùi thơm dễ chịu của băng phiến.

Hoa màu vàng, mọc thành chùy ngù ở kẽ lá hay đầu cành. Trên hoa có nhiều lông tơ. Quả bế có 2 cạnh dài 1mm, mang chùm lông ở đỉnh.

Phân bố, thu hái, chế biến

Cây Đại bi mọc hoang ở khắp nơi trong nước ta, từ rừng núi đến đồng bằng đâu cũng có. Thường cây hay mọc ở những đồi đã phát quang có nhiều ánh sáng, không thấy trong rừng sâu. Đại bi thường mọc thành bãi khá rộng. Vì chưa khai thác nên chưa thống kê được trữ lượng.

Thành phần hóa học

Trong lá Đại bi thường có chừng 0,2% đến 1,88% tinh dầu và chất băng phiến. Thành phần chủ yếu của tinh dầu có d.bocnela, l.campho xineola, limonen, acid palmitic, acid myristic, còn chứa sesquiterpen alcol.

Bộ phận dùng

Lá phiến to dày, nhiều lông có mùi thơm hắc, thu hái quanh năm nhưng tốt nhất là mùa hè. Rửa sạch phơi âm can.

Mai hoa băng phiến thu được khi chưng cất lá rồi cho thăng hoa. Búp và lá non chứa nhiều Mai hoa băng phiến hơn các bộ phận khác.

Mai hoa băng phiến ở dạng tinh thể hình phiến trong suốt hoặc nửa trong suốt giống như phiến cánh hoa mai. Có mùi thơm nhẹ dễ chịu, vị cay mát, y học hiện đại gọi hoạt chất này là borneol.

Một số bài thuốc chữa bệnh từ đại bi

Cảm sốt

Lá đại bi, lá bưởi, lá chanh, lá sả, mỗi thứ một nắm, rửa sạch, cho tất cả vào nồi, đun sôi. Để nồi nước trước mặt người bệnh, trùm chăn, lấy đôi đũa khuấy đều nước để hơi nước bốc lên cho ra mồ hôi. Xông từ 2 – 3 lần trong 1 tuần, khi dứt cảm cúm, có sốt nhẹ.

Hoặc lấy 1 nắm lá đại bi tươi, 1 nắm lá ngải cứu tươi, 1 nắm cám gạo trộn đều rang trên chảo cho tới khi nóng già, lấy ra gói vào 1 miếng vải chườm nóng khắp người để giải cảm.

Bị ho

Lá đại bi 200g, lá chanh 50g, rễ cà gai leo 100g, rễ thuỷ xương bồ 100g, củ sả 100g, trần bì 50g. Tất cả phơi khô, cắt nhỏ nấu với nước 2 lần để được 700ml dung dịch, lọc, thêm 300ml xi rô để được 1 lít cao. Ngày uống 40ml, chia làm 2 lần.

>>> Xem thêm tại trang chủ của chúng tôi tại đây

Viêm khớp dạng thấp

Rễ đại bi, kê huyết đằn, mỗi vị 30g. Sắc uống hoặc ngâm rượu uống.

Đau bụng kinh

Rễ đại bi 30g, ích mẫu 15g. Sắc uống.

Trúng phong sau sinh

Lá cây đại bi, lá quất hồng bì, sả, ngũ trảo, tỷ lệ đều nhau. Nấu nước tắm.

Một số bài thuốc khác chữa ho, cảm sốt

Trúng phong, kinh giản, hôn mê, co giật

Công dụng: Khai khiếu hồi tỉnh, dùng một trong các bài:

Chí bảo đơn: Xạ hương 7,5g; chu sa 30g; sừng tê giác 30g; hùng hoàng 30g; đồi mồi 30g; hổ phách 30g; vàng lá 50 lá; băng phiến 7,5g; ngưu hoàng 15; an tức hương 45g. Tất cả nghiền bột mịn, hay làm viên hoàn. Thuốc bột uống mỗi lần 0,8g (5 phân); hoặc 1 hoàn. Ngày uống 1 – 2 lần, uống với nước đun sôi còn nóng.

An cung Ngưu hoàng hoàn: Ngưu hoàng 63g, uất kim 63g, tê giác 63g, hoàng cầm 63g, hoàng liên 63g, hùng hoàng 63g, chi tử 63g, băng phiến 10g, xạ hương 20g. Chế thành thuốc hoàn. Có sản phẩm lưu hành, uống theo liều quy định.

Giúp hạ sốt, chống viêm, giảm đau

Thuốc bột Bằng băng: Băng phiến, bằng sa, huyền minh phấn, chu sa. Tất cả nghiền bột mịn. Dùng bột thuốc thổi vào họng, hoặc bôi vào chỗ đau. Sau khi bôi thuốc, nước bọt sẽ tăng nhiều, ngậm vài phút sau mới nhổ nước bọt đi. Chữa chân răng sưng nhức, loét niêm mạc vòm miệng, trẻ em đang bú bị mụn thành vệt trắng ở miệng (nga khẩu).